วิธีเล่นไพ่ดัมมี่ รู้หลักกติกา ก่อนที่จะลงสนามจริง

กติกา การเล่นดัมมี่

การเล่นไพ่ดัมมี่ จะมีจำนวนผู้เล่น 2-4 คน โดยมีการแจกไพ่ตามจำนวนผู้เล่น
(ยิ่งจำนวนผู้เล่นมากขึ้น จำนวนไพ่จะลดลง) ยกตัวอย่างเช่น

ถ้ามีผู้เล่น 2 คน จะแจกไพ่คนละ 11 ใบ
ถ้ามีผู้เล่น 3 คน จะแจกไพ่คนละ 9 ใบ
ถ้ามีผู้เล่น 4 คน จะแจกไพ่คนละ 7 ใบ

ในการเล่นนั้น ทุกคนจะต้องรู้วิธีการนับแต้มไพ่ และต้องรู้จักศัพท์ในการเล่นไพ่ดัมมี่

ภาษาที่ใช้ในการเล่นดัมมี่ หรือศัพท์เฉพาะที่ควรรู้

1. การเกิด หมายถึง เมื่อผู้เล่นคนใดคนหนึ่ง เก็บไพ่จากกองกลางและหงายไพ่ชุดนั้นลงบนโต๊ะ ถือว่าผู้เล่นผู้นั้น “เกิด” แล้ว การเกิดมี 2 รูปแบบ คือ แบบตอง และแบบเรียง
2. การฝาก หมายถึง การต่อไพ่อย่างน้อยหนึ่งใบ (เรียกว่าใบฝาก) จากไพ่ชุดที่ “เกิดแล้ว” ไม่ว่าจะเป็นไพ่ชุดที่เกิดของผู้เล่นคนอื่น หรือไพ่ชุดที่เกิดของตนเองก็ตาม การฝากไพ่นี้จะไม่มีผลต่อเกมหรือคะแนน เป็นเพียงแค่การฝากวางเฉยๆ เมื่อจบเกม เราก็จะนำไพ่ที่เราฝากไว้ กลับไปนับคะแนนเหมือนเดิม
3. การน็อค หมายถึง เมื่อไหร่ที่ผู้เล่น คนใดคนหนึ่ง ได้จั่วไพ่หรือเก็บไพ่จากกองกลางแล้ว จัดเข้าชุดตอง หรือเรียงได้ครบหมดแล้ว ทำให้เหลือไพ่ใบเดียวอยู่ในมือ และคว่ำใบสุดท้ายนั้นลง ถือว่าผู้เล่นคนนั้น เป็นผู้ชนะ หรือเรียกว่า “น็อค” นั่นเอง
4. การน็อคมืด หมายถึง ถ้าผู้เล่นคนใดสามาถน็อคได้ โดยที่ยังไม่ได้เกิด ถือว่าผู้เล่นคนนั้น “น็อคมืด”
5. การตกตึก หรือปิดตึก หมายถึง  ผู้เล่นคนใดที่ยังไม่ได้เกิด (ไม่ได้เก็บไพ่จากกองกลาง) และมีผู้เล่นคนอื่น น็อค ถือว่าผู้เล่นคนนั้น “ตกตึกหรือปิดตึก” นั่นเอง
6. ใบหัว หมายถึง ไพ่ใบแรกสุดที่เปิดออกเป็นกองกลางหลังจากการแจก จะเรียกว่าใบหัว ซึ่งจะมีค่า 50 แต้ม (หากใบหัวนั้นเป็นสเปโต จะมีค่า 100แต้ม ทันที)
7. การตีไพ่โง่ หมายถึง ถ้าผู้เล่นคนใดตีไพ่ลง แล้วผู้เล่นคนถัดไป มาต่อไพ่จนครบแล้วน็อคได้ จะเรียกผู้เล่นคนแรกว่า “โง่”

การทิ้งไพ่
การเล่นไพ่ดัมมี่ มีวิธีการทิ้งไพ่ ดังนี้

1. การทิ้งปี้หัว หมายถึง หากใครทิ้ง “ตัวกัน” (ไพ่ +1 หรือ +2 ในดอกเดียวกัน หรือไพ่เบอร์เดียวกัน) ของใบหัวนั้นลงมา ส่งผลให้ผู้เล่นคนอื่น สามารถเก็บใบหัวนั้นได้ภายในรอบนั้น จะถูกหัก 50 แต้มทันที
2. ทิ้งไพ่ดัมมี่ หรือทิ้งมี่ หมายถึง การที่ผู้เล่นคนใดคนหนึ่ง ทิ้งไพ่ที่มีผู้เล่นคนอื่นเกิดไว้ เช่น มีผู้เล่นเกิดตอง 3 แล้ว ท่านเผลอทิ้งไพ่เลข 3 ใบสุดท้ายลงไป จะเรียกว่า “ทิ้งไพ่ดัมมี่” และจะถูกหัก 50 แต้ม
3. การทิ้งเต็ม หมายถึง ผู้เล่นที่ทิ้งไพ่ที่สามารถรวมเข้าชุดกับไพ่ในกองกลางอย่างน้อย 2 ใบ เช่น ไพ่ 10♣ และ Q♣ อยู่ ผู้เล่นคนที่ทิ้ง J♣ จะถูกหัก 50 แต้มทันที
4. การทิ้งปี้ หมายถึง ผู้ที่ทิ้งปี้จะเสีย 50 แต้ม

การทิ้งปี้มีความเป็นไปได้ใน 3 กรณี ดังนี้

กรณีที่1 ไพ่กองกลางมีไพ่สเปโตอยู่แล้ว และผู้เล่นทิ้งตัวกันสเปโตลงมาเพิ่ม
กรณีที่2 หากมีตัวกันสเปโตอยู่ในกองกลางอยู่แล้ว และผู้เล่นทิ้งไพ่สเปโตลงมา
กรณีที่3 หากมีตัวกันสเปโตอยู่ในกองกลางอยู่แล้ว และผู้เล่นทิ้งตัวกันสเปโตลงมาอีกใบ
(ตัวกันสเปโต คือ  2♠2♥2♦ / 3♣4♣ / Q♥Q♦Q♣ / 10♠J♠K♠A♠ )
ผู้ที่ทิ้งปี้ จะถูกหัก 50 แต้ม ก็ต่อเมื่อ ภายในรอบนั้น ผู้เล่นคนอื่นสามารถเก็บไพ่สเปโต หรือตัวกันทั้งสองใบ ไปใช้เกิดในชุดได้
ผู้ที่ทิ้งปี้ จะรอดจากการถูกหัก 50 แต้ม หากนั้นจากทิ้งไพ่แล้ว ไม่มีผู้เล่นอื่นเก็บไพ่ไปใช้ได้ จนวนรอบกลับมาถึงตาผู้ทิ้งไพ่

5. การตีอ้อนหรือตีกร่าง หมายถึง ในกรณีที่ทิ้งตัวกันสเปโตลงมาให้ผู้เล่นคนอื่นสามาถเกิดได้ จะเรียกว่าเป็นการตีอ้อน และจะเสียทันที 50 แต้ม
6. การถูกฝากสเปโต ผู้เล่นคนใดที่เกิดไพ่ หรือวางใบฝากลงแล้ว ทำให้ผู้เล่นคนอื่นสามารถฝากไพ่สเปโตได้จะถูกหัก 50 แต้ม ยกตัวอย่างเช่น ผู้เล่น ข. เกิดไพ่ 3♣4♣5♣6♣ ลงบนโต๊ะ เมื่อไหร่ที่ผู้เล่นคนอื่นสามารถฝากไพ่ 2♣ ได้ ผู้เล่น ข. จะถูกหัก 50 แต้ม

กติกา การหักคะแนน
1. ผู้เล่นที่ทิ้งทั้งมี่ และทิ้งเต็ม จะถูกหักคะแนน 100 คะแนน (50 คะแนนจากการทิ้งปี้และ 50 คะแนนจากการทิ้งเต็ม)
2. หากผู้เล่นทิ้งไพ่ที่ถือได้ว่า ทั้งทิ้งปี้หัวและทิ้งปี้สเปโต จะถูกปรับ 100 คะแนน
3. เป็นไปได้ที่ผู้เล่นสอง หรือสามคน จะถูกหักแต้มพร้อมกัน จากการเก็บไพ่ในตาเดียว
วิธีการเล่นไพ่ดัมมี่
ในการเล่นดัมมี่นั่น จะเริ่มการแจกไพ่ก่อน ซึ่งกติกาและเงื่อนไขในการแจกไพ่นั้น คือให้ผู้เล่น 1 คน ทำหน้าที่แจกไพ่ให้กับสมาชิกทุกคน
ดังนี้
1. ถ้ามีผู้เล่นทั้งหมด 2 คน จะแจกไพ่ให้คนละ 11 ใบ
2. ถ้ามีผู้เล่นทั้งหมด 3 คน จะแจกไพ่ให้คนละ 9 ใบ
3. ถ้ามีผู้เล่นท้ังหมด 4 คน จะแจกไพ่ให้คนละ 7 ใบ
โดยส่วนใหญ่แล้ว จำนวนผู้เล่นที่นิยมกัน จะมีทั้งหมด 4 คน และแจกไพ่คนละ 7 ใบ เมื่อแจกไพ่ครบแล้ว คนแจกไพ่จะหงายไพ่ใบแรกลงกองกลาง จากนั้น เริ่มเข้าสู่ขั้นตอนการเล่นได้ทันที 

วิธีการเล่น
1. ผู้เล่นคนที่หนึ่ง ดูไพ่ในกองกลาง (ไพ่ใบหัว) หากสามารถนำมาเกิด กับไพ่ที่อยู่ในมือได้ ให้หยิบไพ่กองกลางนั้นขึ้นมารวมกับไพ่ที่อยู่ในมือ จากนั้น เอาไพ่ที่รวมกันแล้วมาวางลงบนโต๊ะตรงหน้าตักตน และทิ้งไพ่ 1 ใบที่อยู่ในมือ ลงมาแทนไพ่ที่หยิบขึ้นมา หากผู้เล่นคนที่หนึ่ง ดูไพ่ในกองกลาง หรือ ไพ่ใบหัว แล้วไม่สามารถเกิดได้ ก็จะต้องจั่วไพ่จากกองจั่วขึ้นมา และหากไพ่ที่จั่วขึ้นมา ยังไม่สามารถเกิดได้อีก ก็ให้ทิ้งไพ่ใบไหนก็ได้ ที่อยู่ในมือ ลงมาแทนไพ่ที่จั่วขึ้นไป (หรือจะทิ้งใบจั่วลงมาก็ได้)
2. ผู้เล่นคนที่สอง ดูไพ่ที่ผู้เล่นคนที่หนึ่ง ทิ้งลงมาในกองกลาง ว่าสามารถนำมาเกิดได้ไหม ถ้าสามารถนำมาเกิดได้ ก็หยิบไพ่กองกลางนั้นขึ้นมารวมกับไพ่ที่อยู่ในมือ จากนั้น เอาไพ่ที่รวมกันแล้วมาวางลงบนโต๊ะ ตรงหน้าตักตนเอง และทิ้งไพ่ 1 ใบที่อยู่ในมือ ลงมาแทนไพ่ที่หยิบขึ้นมา หากถ้าดูไพ่ในกองกลาง แล้วยังไม่สามารถเกิดได้ ก็ให้จั่วไพ่จากกองจั่ว และถ้าจั่วมาแล้ว ยังไม่สามารถเกิดได้อีก ให้ทิ้งไพ่ใบไหนก็ได้ที่อยู่ในมือลงมาแทนไพ่ที่จั่วขึ้นไป (หรือจะทิ้งไพ่ที่จั่วลงมาก็ได้เช่นเดียวกัน) แต่ถ้าจั่วแล้ว สามารถนำมาเกิดได้ ก็วางไพ่ที่จะเกิดลง หรือจะเก็บไว้ในมือก่อนก็ได้ และจากนั้นก็ทิ้งไพ่ใบอื่นลงมาแทนไพ่ใบที่จั่วขึ้นไป จากนั้นก็ให้ผู้เล่นคนที่สาม และคนที่สี่ ทำแบบนี้ไปเรื่อยๆ จนว่าจะมีผู้เล่นคนใดคนหนึ่ง ใน 4 คนนี้ เหลือไพ่เพียงใบเดียวในมือ และคว่ำไพ่ใบนั้นลง และจะถือว่าผู้เล่นคนนั้น น็อค แล้วก็จะจบเกมส์นี้ทันที

การนับแต้ม การคำนวณเงิน การจ่ายเงิน เมื่อจบเกมส์

เมื่อมีผู้เล่น น็อค แล้ว จะมีการนับแต้มไพ่จากผู้เล่น ที่เหลือ 3 คน เพื่อหาว่าใครจะต้องเป็นผู้เสียเงินให้กับผู้ชนะ และจะต้องเสียเท่าไหร่
โดยมีกำหนด ดังนี้

ผู้ใดที่มีแต้มมาก ให้เสียน้อย
ผู้ใดมีแต้มรองจากผู้ที่ได้แต้มมากที่สุด จะเสียกลาง
ผู้ใดที่มีแต้มน้อยที่สุด จะเสียมากที่สุด
(จำนวนเงินที่เสียนั้น แล้วแต่กติกาของแต่ละวงกำหนด)
 
สุดท้ายนี้ให้จำ 2♣Q♠ ให้ดีๆ เพราะ เป็นไพ่ที่สำคัญที่สุดในการเล่นดัมมี่ โดยจะมีค่า เท่ากับ 50 แต้ม ซึ่งเรามักเรียกกันว่า ไพ่สเปโต หากท่านสามารถเก็บไพ่ใบนี้ได้ และเอาชนะในการแข่งขัน แบบน็อคมืดได้ ไพ่ 2 ใบนี้ จะมีค่าคูณสองเท่าเลยทีเดียว